Կենդանի օրգանիզմները, որոնց թվին են պատկանում ինչպես բույսերը և կենդանիները, այնպես էլ՝ բակտերիաները և սնկերը շատ բազմազան են: Ավելացնենք, որ կենդանի օրգանիզմ է նաև մարդը: Բոլոր նշված կենդանի օրգանիզմներն ունեն ընդհանուր բնորոշ հատկություններ և հատկանիշներ: Բոլոր կենդանի օրգանիզմները կարող են աճել և զարգանալ:
Continue reading “Կենդանի օրգանիզմներին բնորոշ հատկությունները”
Լճերը ցամաքի բնական այն գոգավորություններն են, որոնք լցված են ջրով և ուղղակիորեն կապված չեն օվկիանոսի հետ:
Գետերը, լճերը, ճահիճները, ստորերկրյա ջրերը և սառցադաշտերը համարվում են ցամաքային ջրեր: Դրանք կազմում են Երկրի ջրերի միայն 1/30 մասը:
Երկրի մակերևույթի վրա թափվող մթնոլորտային տեղումների մի մասը ներծծվում է, մի մասը՝ գոլորշիանում, իսկ մնացածը սկսում է հոսել փոքր առվակների տեսքով, որոնք, միանալով իրար, կազմում են գետակներ և գետեր: Գետը ջրային համակարգ է, որն ունի իր առանձին մասերը: Գետը ջրի բնական և մշտական հոսք է, որն ընթանում է իր մշակած հունով:
Continue reading “Ջրոլորտ, ջուրը բնության մեջ: Ջրի հատկությունները”
1. Ո՞ր պնդումներն են ճիշտ:
1. Գիշերվա և ցերեկվա հերթափոխումը պայմանավորված է Երկրի՝ իր առանցքի շուրջ պտույտով:
2. Լուսինն իր պտույտի ընթացքում Երկրից երևում է տարբեր կողմերով:
3. Աստղը շիկացած հսկա գազային գունդ է, որը ճառագայթում է լուսային էներգիա
Հարցեր
1. Ինչո՞վ է պայմանավորված տարվա չորս եղանակների հերթափոխումը:
Երկրի տարեկան պտույտով է պայմանավորված տարվա չորս եղանակների ( գարուն, ամառ, աշուն, ձմեռ) կանոնավոր հերթափոխը: Այն կիսագնդում, որով Երկիրն ուղղված է դեպի Արեգակը, ամառ է, իսկ մյուս կիսագնդում՝ ձմեռ:
2. Որո՞նք են արևադարձի և գիշերահավասարի օրերը:
արևադարձի – դեկտեմբերի 22-ը և հունիսի 22-ը
գիշերահավասարի – մարտի 21-ը և սեպտեմբերի 23-ը
3. Ի՞նչ են բևեռային գիշերներն ու ցերեկները, և ինչքա՞ն է դրանց տևողությունը:
Այլ է պատկերը բևեռներում. մարտի 21-ից մինչև սեպտեմբերի 23-ը վեց ամիս Հյուսիսային բևեռում ցերեկ է, որը կոչվում է բևեռային ցերեկ: Այդ նույն ժամանակամիջոցում Հարավային բևեռում գիշեր է, որը կոչվում է բևեռային գիշեր:
4. Ո՞րն է նահանջ տարին:
Ամեն չորրորդ տարվա փետրվար ամիսն ավելանում է 1 օրով, և օրերի քանակը դառնում է 29 օր, իսկ տվյալ տարին ունենում է 366 օր: Այդ տարին համարվում է նահանջ տարի:
Հարցեր
1.Ի՞նչ են միջօրեականները և զուգահեռականները:
Հասարակածին զուգահեռ տարված երևակայական շրջանագծերը կոչվում են զուգահեռականներ, իսկ Երկրի բևեռներով անցնող երևակայական կիսաշրջանագծերը միջօրեականներ:
Արեգակնային համակարգի ամենամեծ մոլորակը Յուպիտերն է:
Continue reading “Արեգակնային համակարգի ամենամեծ մոլորակը Յուպիտերն է:”
Հարցեր
Պարզ նյութերը կազմված են մի տեսակի տարրերից, իսկ բարդ նյութերը մեկից ավել տեսակի տարրերից։
Continue reading “Քիմիական տարրեր, քիմիական նշաններ: Պարզ և բարդ նյութեր”
Առաջադրանք 1
Թվարկե՛ք 2–ական նյութ, որոնք սովորական պայմաններում հետևյալ վիճակներում են.
ա) պինդ
ոսկի, ապակի
բ) հեղուկ
ջուր, ձեթ
գ) գազային
օդ, թթվածին
Առաջադրանք 2
Թվարկե՛ք առնվազն 5 նյութ, որից կարելի է բաժակ պատրաստել։
պլաստիկ, թուղթ, ապակի, փայտ, կավ
Առաջադրանք 3
Առանձնացրեք ստորև տրված նյութերը և տեղադրեք աղյուսակի համապատասխան սյունակներում` պինդ — հեղուկ — գազային
Պղինձ, ջուր, կաթ, նավթ, ոսկի, ապակի, թթվածին, գոլորշի, ջրածին, փայտ, պողպատ, արծաթ:
պինդ – Պղինձ, ոսկի, ապակի, փայտ, պողպատ, արծաթ
հեղուկ – ջուր, կաթ, նավթ
գազային – թթվածին, գոլորշի, ջրածին
